نتایج منتشر شده از عوارض واکسن های کرونا

چهارشنبه 6 اسفند 1399

با شروع واکسیناسیون علیه کرونا گزارش هایی از عوارض جانبی آن انتشار یافته. با این وجود متخصصان معتقدند خطر واکنش آلرژیک در برابر واکسن کووید ۱۹ در برابر مصونیت حاصل از تزریق آن ناچیز است.

اخیرا مجله نیچر به بررسی نتایج بدست آمده پس از شروع واکسیناسیون عمومی در کشورها پرداخته است. در این تحقیق، محققان عوارض جانبی ایجاد شده در افراد دریافت کننده واکسن را مورد مطالعه قرار داده اند. این عوارض عموما یا به طور مستقیم توسط شهروندان به متخصصان مربوطه گزارش شده و یا از طریق سامانه‌های نظارتی همچون گوشی‌های هوشمند و یا وبگاه های ایجاد شده جمع آوری شده است.

در زیر بخشی از این گزارش را مشاهده می کنیم:

عوارض جانبی تجربه شده پس از تزریق واکسن:
تا کنون تعداد زیادی از اشخاصی که دو واکسن مدرنا و فایزر را تزریق کردند، عوارضی همچون درد در محل تزریق، سردرد یا سرگیجه را تجربه کردند که البته بعنوان یک عارضه جدی محسوب نمی‌شوند. ساختار این دو واکسن بگونه ای می باشد که بخشی از RNA را که حاوی کدهای پروتئین تاجدار ویروس می باشد، به بدن وارد کرده و در نتیجه سیستم ایمنی نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سامانه گزارش عوارض جانبی واکسن‌ها در آمریکا، از هر یک میلیون واحد تزریقی حدود ۳۷۲ مورد سبب بروز واکنش‌های غیرجدی می‌شود. که البته این میزان کمتر از حد پیش بینی شده بر اساس داده‌های آزمایشات بالینی می باشد.

داده های به دست آمده در انگلستان نیز، که در آن واکسن استرازنکا به شهروندان تزریق شده است. در هر میلیون واحد حدود ۴ هزار نفر عوارض جانبی غیرجدی را گزارش داده اند. و این در حالی است که بر اساس نتایج بدست آمده در آزمایشات بالینی انتظار می‌رفت حدود نیمی از دریافت‌کنندگان واکسن دچار عوارضی همچون سردرد، تب و درد در محل تزریق شوند. البته بر اساس همین اطلاعات انتظار می‌رود که عوارض جانبی در زمان تزریق دوز دوم واکسن خفیفتر از زمان اولین واحد باشد.

در ارتباط با عوارض جانبی واکسن‌های تولیدی در دیگر کشورها همچون واکسن‌های مطرح روسی و چینی اطلاعات چندان روشنی منتشر نشده است. با این حال گفته می شود که متداول ‌ترین عوارض جانبی واکسن روسی اسپتنیک، علایمی شبیه به سرماخوردگی و تب خفیف می باشد.

تفاوت بین عوارض واکسن کرونا با واکسن سرماخوردگی
به گفته هلن چو  از محققان دانشگاه واشینگتن آمریکا، در آزمایش های بالینی انجام شده، ۷۵ درصد از داوطلبانی که واکسن فایزر را تزریق کرده اند، علایم سیستمی همچون سردرد، تب و لرز را تجربه کرده اند. این در حالی است که در مورد واکسن سرما خوردگی تنها ۳۴ درصد از داوطلبان ۱۸ تا ۴۹ ساله در آزمایشات بالینی دچار این نوع علایم سیستمی شدند.

البته این علایم در بین داوطلبان بیش از ۵۰ سال کاهش قابل توجهی را دارد. لازم به ذکر است که واکسن کووید ۱۹ با ایجاد یک واکنش ایمنی قوی سبب افزایش احتمال بروز عوارض جانبی می‌شود.

آیا واکسن کووید ۱۹ منجر به مرگ می شود
پس از آنکه ۳۳ نفر از ساکنین در یک خانه سالمندان نروژ یک هفته بعد از تزریق واکسن فایزر از دنیا رفتند. مقامات نروژی و سازمان جهانی بهداشت تحقیقات گسترده ای را در این رابطه آغاز کردند، اما پس از آزمایشات بالینی مشخص شد که این افراد به خاطر تزریق واکسن کرونا جان خود را از دست نداده و مرگ آن‌ها بر اساس عوامل طبیعی و در اثر کهنسالی بوده است.

در نمونه ای دیگر وزارت سلامت و رفاه هند نیز ۲۷ مورد مرگ مشکوک را در این کشور گزارش کرد که هیچ‌ کدام از آن‌ها رابطه مستقیمی با تزریق واکسن کووید نداشتند.

به اعتقاد محققان تأیید ارتباط بین مرگ این اشخاص و استفاده از واکسن کویید-19 امری بسیار دشوار می باشد. چرا که فاصله بین مرگ و تزریق واکسن کووید ۱۹ در این افراد غالبا روزها و یا هفته‌ ها بعد می باشد. علاوه بر این گروه‌هایی که در حال حاضر دریافت کننده واکسن می باشند، اغلب افراد سالمند، شاغلین در بخش بهداشت و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند و غالب افرادی که جان خود را از دست داده‌اند، نیز در همین گروه‌ها قرار دارند.
 
واکنشهای آلرژیک به واکسن و دلایل آن
بر اساس داده‌های ارائه شده، واکسن مدرنا در هر یک میلیون واحد منجر به بروز سه مورد واکنش آلرژیک شدید و واکسن فایزر در هر یک میلیون واحد منجر به بروز پنج مورد واکنش آلرژیک می‌شود. در مورد واکسن آسترازنکا نیز تا کنون در مجموع ۱۰ مورد واکنش آلرژیک گزارش شده است. البته با افزایش تعداد افراد واکسینه شده، ممکن است نسبت موارد واکنش آلرژیک به مجموع واحدهای تزریق شده کاهش یابد.

البته این آمار بالاتر از اغلب واکسن‌های موجود، از جمله واکسن آنفلوآنزا می باشد که در هر یک میلیون واحد تنها یک مورد واکنش آلرژیک شدید را ایجاد می‌کند.

در مورد تعدادی از افراد مبتلا به واکنشهای آلرژیک که در بیمارستان بستری شدند نیز باید گفت که تاکنون تمام این افراد به طور کامل بهبود یافته‌اند. اغلب افرادی که دچار این واکنش شده‌اند، قبلا نسبت به ترکیبات دیگر نیز چنین واکنشی را داشته‌اند و دارای سابقه آلرژی بوده‌اند.

تا کنون عامل واکنش شدید آلرژیک به واکسن کووید به درستی شناخته نشده است، اما انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا در تلاش است تا آزمایش های بالینی را برای شناسایی مکانیزم عامل این نوع واکنش توسعه دهد.

برخی از متخصصان، ترکیبی موسوم به پلی اتیلن گلیکول (PEG) را عامل واکنش آلرژیک نسبت به واکسن های mRNA‌ همچون فایزر و مدرنا می‌دانند. در این واکسن‌ها از نانوذرات لیپید برای انتقال mRNA به سلول‌ها استفاده می‌شود و PEG با اتصال به این نانوذرات تشخیص آن‌ها را برای سیستم ایمنی تسهیل می‌کند.

برای تشخیص صحت این نظریه، انجام آزمایش های بیشتر روی افرادی که دچار واکنش آلرژیک شدید نسبت به واکسن شده‌اند، ضروری است. استفاده از واکسن‌هایی مانند واکسن Johnson & Johnson که در آن‌ها از PEG استفاده نشده، نیز می‌تواند درک بهتری از مکانیزم عامل این نوع واکنش آلرژیک فراهم کند. 

انتهای پیام/