تحلیل بیوشیمی در آزمون های ارشد بهداشت (بخش اول)

سه شنبه 5 بهمن 1400

در این مقاله به تحلیل بیوشیمی در مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) خواهیم پرداخت. تحلیل مزبور و راهکارهای ارائه شده، زمینه مطالعه هدفمند جهت کسب بهترین نتیجه را فراهم خواهد آورد.

رمز موفقیت در هر زمینه ای، شناخت صحیح نسبت به مسئله پیش رو می باشد. این امر زمانیکه شما به عنوان یک داوطلب کنکور هستید از اهمیت دو چندان برخوردار است. پیش از ورود به این میدان، شما باید ارزیابی دقیق نسبت به رشته دلخواه خود داشته باشید.

با توجه به نزدیک شدن آزمون ارشد (1402-1401) وزارت بهداشت، قصد داریم تا به تحلیل بیوشیمی در مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) بپردازیم. وضعیت بیوشیمی در سایر مجموعه ها را نیز در مقالات بعدی بررسی خواهیم کرد.

در این مقاله تحلیلی، ابتدا در هر رشته درصد حداقلی و ایده آل برای بیوشیمی جهت قبولی را بررسی خواهیم کرد. البته لازم هست تا پیش از ورود به بحث به چند نکته توجه گردد. اولا، مبنای اطلاعات ارائه شده نتایج پذیرفته شدگان چند سال اخیر می باشد و ثانیا، نتیجه افراد پذیرفته شده غالبا از یک وضعیت همگن برخوردار می باشد. بدین معنا که تفاوت فاحش بین درصد دروس مختلف این افراد دیده نمی شود.

مجموعه علوم آزمایشگاهی (1)، شامل سه رشته بیوشیمی بالینی، زیست فن آوری پزشکی و ژنتیک انسانی می باشد. برای قبولی در ارشد بیوشیمی بالینی حداقل درصد مورد نیاز 70% و درصد بالای 85% یک نتیجه ایده آل محسوب می شود. ضریب 6 برای بیوشیمی، در رشته بیوشیمی بالینی اهمیت بسیار زیادی به آن داده است.

بیوشیمی در رشته های زیست فن آوری پزشکی و ژنتیک انسانی از ضریب 1 برخوردار است. حداقل درصد مورد نیاز بیوشیمی در ژنتیک انسانی %70 بوده و درصد ایده آل بیوشیمی در آن 85% می باشد. اما در زیست فن آوری پزشکی، درصد حداقلی و ایده آل بیوشیمی به ترتیب 60% و %80 می باشد.

در ادامه سوالات بیوشیمی در 5 سال اخیر را بررسی خواهیم کرد. متناسب با این تحلیل، راه های رسیدن به نتایج حداقلی و ایده آل را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد.

وضعیت سوالات طرح شده از مباحث مختلف بیوشیمی در مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) در طی 5 سال اخیر به قرار زیر می باشد.

سال	مباحث و تعداد سوالات طرح شده
	بیوشیمی ساختار	بیوشیمی متابولیسم	بیوشیمی سلول	بیوشیمی مولکولی	بیوشیمی تخصصی	روش های بیوشیمیایی
99-00	3	12	1	2	5	1
98-99	2	16	2	1	3	-
97-98	4	9	2	4	5	-
96-97	2	11	1	5	5	-
95-96	6	10	-	3	5	1

به جز سال (96-95) که 25 سوال از بیوشیمی طرح شد، در چهار سال دیگر شاهد طرح 24 سوال بوده ایم. در نگاه کلی اهمیت بیوشیمی متابولیسم کاملا مشهود است. در ادامه، بیوشیمی تخصصی بیش ترین سوال را به خود اختصاص داده است. پس از این دو مبحث، بیوشیمی ساختار و مولکولی قرار دارند که تعداد سوالات طرح شده از آنها تقریبا برابر است. در طی 5 سال اخیر تعداد محدودی سوال از بیوشیمی سلول و روش های بیوشیمیایی طرح شده است.

تحلیل 5 سال اخیر حاکی از آن است که طراحان سوال توجه چندانی به روش های بیوشیمیایی ندارند. پس منطقی است که داوطلبین عزیز از این مبحث فاکتور گرفته و تمرکز خود را معطوف سایر مباحث نمایند.

نکته قابل تامل طرح سوال از سلولی و مولکولی در بین سوالات بیوشیمی است. این در حالی است که سلولی- مولکولی به عنوان یکی از موارد امتحانی علوم آزمایشگاهی (1) نیز هست. لذا اگر داوطلبین عزیز به تسلط مناسبی از سلولی- مولکولی برسند، به راحتی به تمام سوالاتی که از آن در بیوشیمی هم می آید می توانند پاسخ دهند.

اما بیوشیمی ساختار، متابولیسم و تخصصی نیاز به مطالعه جزئی و دقیق تری دارند که در ادامه به تحلیل آنها خواهیم پرداخت.

وضعیت سوالات بیوشیمی ساختار در 5 سال اخیر در مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) به قرار زیر می باشد.

سال	مباحث و تعداد سوالات طرح شده
	ساختار کربوهیدرات ها	ساختار لیپیدها	ساختار اسیدهای آمینه	ساختار پروتئین ها	ساختار آنزیم ها	ساختار نوکلئوتیدها و اسیدهای نوکلئیک
99-00	1	-	-	1	-	1
98-99	-	1	-	-	1	-
97-98	-	-	1	-	3	-
96-97	-	-	-	1	1	-
95-96	-	1	1	-	1	3

آنچه که از تحلیل بیوشیمی ساختار در می یابیم، پراکندگی سوالات در سال های مختلف است. این امر توجه ویژه به تمامی بخش ها را می طلبد. از طرفی دیگر تعداد سوالات طرح شده از بیوشیمی ساختار آنقدری نیست که ارزش وقت گذاری بالا را داشته باشد. بهترین برنامه برای این مبحث، استفاده از مجموعه های مختصر و مفید است که در کوتاه ترین زمان ممکن، شما را به بالاترین سطح آمادگی از این مبحث برساند.

اما وضعیت بیوشیمی متابولیسم در 5 سال اخیر در مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) به قرار زیر است.

سال	مباحث و تعداد سوالات طرح شده
	بیوانرژیتیک و اکسیداتیو فسفریلاسیون	متابولیسم کربوهیدرات ها	متابولیسم لیپیدها	متابولیسم لیپوپروتئین ها	متابولیسم اسیدهای آمینه	متابولیسم هِم	متابولیسم نوکلئوتیدها
99-00	-	5	1	-	3	-	1
98-99	-	5	4	2	3	1	1
97-98	-	5	1	1	-	-	2
96-97	1	4	3	-	1	1	1
95-96	1	3	3	-	3	-	-

همانطور که پیش از این گفتیم، مبحث متابولیسم نقش تعیین کننده در نتیجه بیوشیمی را دارد. لذا، لازم است با دقت تمام مطالعه شود و داوطلبین بیش ترین زمان خود در مطالعه بیوشیمی را به متابولیسم اختصاص دهند. از میان متابولیسم های مختلف همواره متابولیسم کربوهیدرات بیش ترین سوال را داشته است. پس از آن متابولیسم لیپیدها و اسیدهای آمینه می باشند. البته از سایر بخش های مربوط به متابولیسم نیز نباید غافل شد.

و اما وضعیت سوالات بیوشیمی تخصصی طی 5 سال اخیر در مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) به قرار زیر بوده است.

سال	مباحث و تعداد سوالات طرح شده
	مارکرهای قلبی	هورمون ها	متابولیسم زنوبیوتیک ها	ویتامین ها	پروتئین های پلاسمایی	آب و الکترولیت ها	بیوشیمی بینایی	محاسبات شیمیایی
99-00	2	1	1	1	-	-	-	-
98-99	-	2	-	1	-	-	-	-
97-98	-	1	-	2	1	1	-	-
96-97	-	1	-	2	-	-	1	1
95-96	-	3	-	1	1	-	-	-

بررسی وضعیت سوالات طرح شده مرتبط با بیوشیمی تخصصی حاکی از تنوع بالای آن ها می باشد. اما از میان این مباحث دو بخش هورمون و ویتامین ها در تمامی این 5 سال، سوالاتی را در آزمون بیوشیمی به خود اختصاص داده اند.

جمع بندی

برای رسیدن به حداقل درصد مورد نیاز بیوشیمی در رشته های مجموعه علوم آزمایشگاهی (1) شناخت کامل به مباحث سلولی و مولکولی الزامی است. برای پاسخ به تمام سوالات بیوشیمی ساختار شما نیاز به مجموعه ای مختصر و مفید دارید. اما بیوشیمی متابولیسم را باید با دقت تمام و جزئیات کامل مطالعه کنید. اگر به تمام نکاتی که اشاره شد عمل کنید شما به حداقل درصد مورد نیاز بیوشیمی خواهید رسید.

اگر شما خواهان رسیدن به درصدی ایده آل از بیوشیمی هستید، باید به بیوشیمی تخصصی نیز توجه داشته باشید. البته روند سوالات 5 سال اخیر نشان می دهد نیمی از سوالات بیوشیمی تخصصی از هورمون و ویتامین ها می آید. لذا با مطالعه این دو بخش می توانید درصد مورد نیاز خود را از حالت حداقلی به ایده آل رسانده و زمینه را برای کسب رتبه ای مناسب فراهم سازید.

انتهای پیام/