اهمیت سلول های بنیادی سرطان در بدخیمی ها

جمعه 17 بهمن 1399

سلول های بنیادی سرطان با قابلیت خودنوزایی و همچنین تمایز به دیگر انواع سلول ها در ایجاد مجموعه های توموری هتروژن دخیل اند. نابودی آنها گامی مهم در مسیر درمان سرطان های مختلف محسوب می شود.

سلول های بنیادی، سلول هایی با توانایی خود نوزایی و تمایز به بافت های دیگر می باشند که طی فرآیند خودنوزایی، سلول هایی مانند خود را پدید می آورند و در فرآیند تمایز به سلول های دیگر متمایز می شوند. این دسته از سلول ها طی تقسیمات متقارن، دو سلول بنیادی شبیه به خود را پدید می آورند و در تقسیمات نامتقارن، به یک سلول بنیادی و یک سلول غیر بنیادی تقسیم می گردند. در این زمینه، سلول های بنیادی سرطان هر دو ویژگی سلول های بنیادی و سلول های سرطانی را دارند. آن ها می توانند متمایز از دیگر سلول های تومور و از طریق تقسیمات متقارن و نامتقارن تکثیر شوند و سلول های بنیادی سرطان و سایر سلول های تشکیل دهنده تومور را به وجود آورند.

در سال های اخیر نظریه ای مبنی بر نقش سلول های بنیادی سرطان در گسترش بدخیمی، تهاجم، متاستاز و همچنین عود مجدد سرطان مطرح شده است. حدود 25 درصد از کل سلول های تشکیل دهنده تومور در بافت توموری را سلول هایی با ویژگی سلول های بنیادی تشکیل می دهند. علاوه بر این، مشخص شده است که سلول های بنیادی سرطان، نسبت به درمان از مقاومت ذاتی برخوردار هستند که می تواند در متاستاز سلول های سرطانی نقش داشته باشد.

تغییرات در سلول های بنیادی موجود در بافت ها سبب شکل گیری سلول های بنیادی سرطان می گردند. در القاء شکل گیری سلول های بنیادی سرطان عوامل مختلفی نظیر فاکتورهای رشد، سیتوکین ها و گونه های فعال اکسیژن دخیل هستند. این ترکیبات بر مسیرهای پیام رسانی مانند Notch، Wnt و فرایندهای تکثیر، رگزایی و تهاجم سلول های سرطانی اثر می گذارند. microRNA ها (miR) نیز در تنظیم تکثیر و تمایز سلول های بنیادی سرطان دخیل اند. آنها گروهی از RNA های غیر کد کننده با طولی حدود 18 تا 25 نوکلئوتید هستند که پس از رونویسی بر روی بیان ژن ها اثر می گذارند. برخی از آنها نظیر miR-210 در توسعه و برخی دیگر همچون miR-34a در مهار سرطان دخیل اند.

با توجه به اهمیت این سلول ها در فرآیندهای تکثیر و متاستاز سلول های توموری، مهار آنها نقش مهمی در روند مبارزه با سرطان ایفا می کند. ابداع روش های درمانی مبتنی بر کنترل مسیرهای انتقال پیام دخیل در شکل گیری این سلول ها به این امر کمک می کند. کنترل تولید و ترشح سیتوکین ها و خصوصا miRNA نیز از اهمیت بسزایی برخوردارند، بنحویکه ارتقاء بیان miRNA های دخیل در مهار تکثیر و سرکوب بیان miRNA های دخیل در افزایش تکثیر سلول های بنیادی سرطان بر روند درمانی بیماری سرطان می توانند کمک شایانی کنند.

انتهای پیام/